AAKG, czyli alfa-ketoglutaran argininy, to związek chemiczny wykazujący aktywność biologiczną głównie w kontekście układu krążenia. Znany jest zatem nie tylko w środowiskach sportowców, ale również osób borykających się z chorobami serca. Najważniejsza część tego związku, czyli l-arginina, należy do aminokwasów względnie niezbędnych, zatem część zapotrzebowania na nią pokrywa dieta, a część synteza z innych związków chemicznych w organizmie.
L-arginina i AAKG
Arginina należy do aminokwasów białkowych i wchodzi w skład białek „budujących” człowieka. Jest względnie niezbędna, a to oznacza, że w niektórych przypadkach własna synteza w organizmie może być niewystarczająca do odegrania biologicznej roli. Przykładem są tutaj m.in. okres dojrzewania oraz występowanie zaburzeń metabolicznych.
Arginina często występuje w suplementach diety w formie AAKG, którego nazwa odnosi się do kompleksu chemicznego zawierającego w sobie omawiany aminokwas (A – arginina) oraz kwas α-ketoglutarowy (AKG). AKG jest związkiem o dużym znaczeniu metabolicznym w organizmie, bierze udział w przemianach kwasów tłuszczowych, aminokwasów i glukozy, a także w regulacji gospodarki azotowej, czy syntezie neuroprzekaźników.
Fizjologiczne działanie AAKG
Arginina jest w organizmie prekursorem tlenku azotu (NO), który jest ważnym elementem biochemicznych przemian związanych z naczyniami krwionośnymi. Jego fizjologiczne aktywności znane są głównie z rozluźniania ścian naczyń krwionośnych oraz ich rozszerzania. Związane jest to z komórkami śródbłonkowymi, które odgrywają istotną rolę w regulacji ciśnienia tętniczego i elastyczności tętnic.
Kwas α-ketoglutarowy z kolei wykazuje bardziej wszechstronne działanie. Istnieją przesłanki o jego działaniu antyoksydacyjnym, czy immunomodulującym. Ponadto jego rola została zasygnalizowana w kontekście zdrowia układu pokarmowego, nerwowego, kostnego, czy mięśniowego.
Efekty stosowania AAKG
Podniesienie poziomu argininy w organizmie, za którym idzie nasilenie syntezy NO, może stanowić wsparcie układu krążenia. Związane z tlenkiem azotu rozluźnienie naczyń krwionośnych sprzyja pracy mięśni, w tym serca i mięśni szkieletowych. Efekty te mogą m.in. ułatwiać dystrybucję tlenu w tkankach organizmu, a także w pewnym stopniu ograniczać ryzyko niebezpiecznych sytuacji sercowo-naczyniowych.
Ponadto stosowanie AAKG jako środka ergogenicznego w sporcie może przynieść poprawę niektórych parametrów związanych z wydolnością organizmu. Suplementacja w tym kontekście kojarzona jest głównie z tak zwaną „pompą mięśniową”, czyli wazodylatacją (rozszerzeniem naczyń krwionośnych).
Suplementacja AAKG
Suplementy zawierające AAKG dostępne są w postaci proszku lub kapsułek. Dostarczenie argininy z dietą jest możliwe, jednak suplementacja pozwala m.in. na zastosowanie wyższych dawek, czy łatwiejsze dozowanie.
AAKG zapewnia również podaż kwasu α-ketoglutarowego, który może usprawnić metabolizm aminokwasów i sprzyja innym funkcjom fizjologicznym. Suplementacja AAKG najczęściej polecana jest sportowcom siłowym oraz sylwetkowym.
Źródła:
Dong JY, Qin LQ, Zhang Z, Zhao Y, Wang J, Arigoni F, Zhang W. Effect of oral L-arginine supplementation on blood pressure: a meta-analysis of randomized, double-blind, placebo-controlled trials. Am Heart J. 2011 Dec;162(6):959-65. doi: 10.1016/j.ahj.2011.09.012. Epub 2011 Nov 8. PMID: 22137067.
Campbell B, Roberts M, Kerksick C, Wilborn C, Marcello B, Taylor L, Nassar E, Leutholtz B, Bowden R, Rasmussen C, Greenwood M, Kreider R. Pharmacokinetics, safety, and effects on exercise performance of L-arginine alpha-ketoglutarate in trained adult men. Nutrition. 2006 Sep;22(9):872-81. doi: 10.1016/j.nut.2006.06.003. PMID: 16928472.
