Na co pomaga glutation?

Organizm ludzki posiada liczne mechanizmy chroniące przed potencjalnie szkodliwymi zjawiskami zarówno z zewnątrz, jak i tych, które podłoże mają w obrębie własnych komórek i tkanek. Jednym z czynników biochemicznych, który uważa się za kluczowy w ochronie ważnych dla zdrowia struktur, jest glutation. Ma charakter białkowy i pomaga w utrzymaniu w dobrej kondycji całego ciała, jednak niektóre obszary mogą być szczególnymi beneficjentami.

1. Budowa glutationu
2. Funkcje glutationu
3. Działanie glutationu
4. Wspieranie glutationu

Budowa glutationu

Glutation, związek biologiczny występujący w prawie wszystkich formach życia, jest tripeptydem, co oznacza, że składaj się z trzech aminokwasów: cysteiny, kwasu glutaminowego i glicyny. Rozróżnia się dwie formy glutationu, zredukowaną i utlenioną, przy czym forma zredukowana jest bardziej aktywna. W warunkach fizjologicznych, około 90% glutationu w komórce znajduje się w formie zredukowanej.

Ze względu na swoiste właściwości, niski poziom glutationu w organizmie może sprzyjać rozwojowi lub zaostrzeniu wielu schorzeń, w tym chorób neurodegeneracyjnych (np. choroba Alzheimera i Parkinsona), oraz innymi stanami patologicznymi, takimi jak marskość wątroby, choroby sercowo-naczyniowe i niektóre rodzaje raka.

Funkcje glutationu

Przeciw starzeniu i chorobom

Glutation jest jednym z najważniejszych antyoksydantów w komórkach organizmów żywych. Odgrywa kluczową rolę w ochronie komórek przed uszkodzeniami oksydacyjnymi wywołanymi przez wolne rodniki. Wolne rodniki to niestabilne cząsteczki, które mogą uszkadzać DNA, białka i lipidy w komórkach, co prowadzi do przyspieszenia starzenia i różnych chorób przewlekłych.

Detoksykacja organizmu

Glutation może być również wykorzystywany w procesach detoksykacji, pomagając w usuwaniu szkodliwych substancji, takich jak metale ciężkie, toksyny środowiskowe i produkty przemiany materii, które mogą być szkodliwe dla komórek. W kontekście klinicznym, poziomy glutationu mogą być mierzone w celu oceny stanu zdrowia pacjenta. Na przykład, w badaniach nad chorobami wątroby, poziomy glutationu mogą świadczyć o stopniu uszkodzenia wątroby lub o zdolności wątroby do regeneracji i odporności na działanie toksyn.

Wpływ na odporność

Co więcej, glutation uczestniczy w procesach syntezy i naprawy DNA oraz syntezie białek, które budują organizm i regulują jego funkcje. Dzięki tym działaniom glutation ma wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego, sprzyjając właściwej regulacji odpowiedzi immunologicznej.

Działanie glutationu

Styl życia ma istotne znaczenie dla poziomów glutationu w organizmie, co jest związane z jego zdolnością do ochrony przed stresem oksydacyjnym. Czynniki, takie jak przewlekły stres (zarówno psychiczny, jak i fizyczny), brak odpowiedniej ilości snu, nadużywanie alkoholu oraz palenie tytoniu, mogą zaburzyć działanie glutationu.

Aby zminimalizować te negatywne skutki, zaleca się prowadzenie zdrowego stylu życia, które obejmuje regularną aktywność fizyczną i odpowiednią ilość odpoczynku. Aktywność fizyczna stymuluje systemy antyoksydacyjne organizmu, w tym produkcję glutationu, pomagając w ten sposób zwalczać efekty stresu oksydacyjnego. Wystarczająca ilość snu jest niezbędna, aby umożliwić organizmowi efektywną regenerację i produkcję niezbędnych przeciwutleniaczy.

Przykładowe źródła glutationu

Wspieranie glutationu

Zdrowa dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu odpowiedniego poziomu glutationu. Zaleca się spożywanie produktów bogatych w selen oraz witaminy C i E. Te składniki odżywcze nie tylko stymulują naturalną produkcję glutationu, ale również wspomagają jego regenerację i utrzymanie w aktywnej formie.

Suplementacja i dawkowanie

Suplementacja glutationu może być podejmowana na kilka sposobów, w zależności od celów i preferencji. Glutation dostępny jest m.in. w formie kapsułek, tabletek czy proszków. Dawkowanie glutationu może się różnić w zależności od formy suplementu, celu suplementacji i indywidualnych potrzeb osoby.

Dawkowanie glutationu

Dawki najczęściej wahają się od 50 mg do 500 mg dziennie, chociaż w niektórych przypadkach, na przykład w terapii wspomagającej przy cięższych stanach chorobowych, dawki mogą być znacznie wyższe, sięgając nawet 1000 mg dziennie. W sytuacjach tych suplementację należy skonsultować ze specjalistą.

Alternatywna suplementacja prekursorów glutationu

Alternatywą dla bezpośredniej suplementacji jest przyjmowanie prekursorów glutationu, które są substancjami wyjściowymi potrzebnymi do jego syntezy. Najbardziej znanym i badanym prekursorem jest N-acetylocysteina (NAC), która dostarcza cysteiny, kluczowego aminokwasu w produkcji glutationu.

Źródła:

• Mandal, P. K., Shukla, D., Tripathi, M., & Ersland, L. (2019). Cognitive Improvement with Glutathione Supplement in Alzheimer's Disease: A Way Forward. Journal of Alzheimer's disease : JAD, 68(2), 531–535. https://doi.org/10.3233/JAD-181054
• Tuell, D., Ford, G., Los, E., & Stone, W. (2024). The Role of Glutathione and Its Precursors in Type 2 Diabetes. Antioxidants (Basel, Switzerland), 13(2), 184. https://doi.org/10.3390/antiox13020184
• Asanuma, M., & Miyazaki, I. (2021). Glutathione and Related Molecules in Parkinsonism. International journal of molecular sciences, 22(16), 8689. https://doi.org/10.3390/ijms22168689
• Lapenna D. (2023). Glutathione and glutathione-dependent enzymes: From biochemistry to gerontology and successful aging. Ageing research reviews, 92, 102066. https://doi.org/10.1016/j.arr.2023.102066