Aminokwasy egzogenne - źródła, zastosowanie

Zacznijmy od tego, czym w ogóle są aminokwasy. W najprostszym ujęciu są to cegiełki, z których zbudowane są m.in. nasze organy wewnętrzne, czy też mięśnie.

Części z nich nasz organizm może, przy użyciu innych aminokwasów, wytworzyć sobie sam. Te nazywamy aminokwasami endogennymi. Jak słusznie, ich spożywanie nie jest one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. To jednak nie oznacza, że możemy zupełnie pominąć je w naszej diecie. Jeśli tak zrobimy, to nasz organizm będzie zmuszony do dodatkowej, niepotrzebnej pracy po to, aby je dodatkowo wytworzyć.

1. Aminokwasy egzogenne, czyli niezbędne (EAA)
2. Aminokwasy egzogenne - źródła 
3. Aminokwasy egzogenne - zastosowania 
4. Preparaty dla osób aktywnych - EAA 

Aminokwasy egzogenne, czyli niezbędne (EAA)

Skoro już w definicji samego słowa wynika, że są one niezbędne do prawidłowego działania naszego organizmu, to musimy dostarczać je z pożywienia. Dlatego bardzo ważne jest, aby je wszystkie znać.  

Które aminokwasy muszą być dostarczane wraz z pożywieniem? 

Arginina (częściowo niezbędna), fenyloalanina, histydyna, izoleucyna*, leucyna*, lizyna, metionina, treonina, tryptofan, walina* (* = BCAA). Według najnowszych danych naukowych w pożywieniu nie muszą się znajdować np. alanina, asparagina, asparaginian, cysteina, glutaminian, glutamina, glicyna, hydroksyprolina, hydroksylizyna, prolina, seryna, tyrozyna. 

Aminokwasy egzogenne - źródła 

Wspomniałem już, że aminokwasy egzogenne (niezbędne) musimy dostarczać wraz z pożywieniem. I właśnie to, co zjadasz, będzie źródłem tych aminokwasów. Oczywiście możesz zapytać, czy są jakieś lepsze źródła białka, które dostarczą większą ich ilość? Odpowiedź oczywiście jest twierdząca. Jednak, aby Was nie zanudzać, przedstawiam tutaj tylko kilka propozycji.

Wybrane najlepsze źródła aminokwasów egzogennych

Za najbardziej wartościowe i najłatwiej dostępne, uznałbym następujące pokarmy:

• Mięsa
• Jaja
• Nabiał
• Ryby
• Owoce morza

oraz ze źródeł roślinnych:

• Soja
• Komosa ryżowa
• Gryka
• Orzechy
• Warzywa strączkowe
• Ryż.

Ze względu na łatwość stosowania (oraz pyszny smak) wśród wartościowych źródeł aminokwasów egzogennych nie może zabraknąć również odżywek wysokobiałkowych (zawierających, z reguły, pełen aminogram, czyli pakiet aminokwasów) oraz specjalnych premiksów, które zawierać będą wszystkie aminokwasy egzogenne, często wzbogacone również o inne aminokwasy tak, aby zoptymalizować procesy anaboliczne organizmu.

Aminokwasy egzogenne - zastosowania 

Oczywiście podstawowym zastosowaniem będzie poprawne funkcjonowanie naszego organizmu. Jednak możemy stosować je (najczęściej) pojedynczo również celowo (na przykład w przypadku kłopotów ze snem - tryptofan). 

Sądzę jednak, że najbardziej będziecie zainteresowani właściwościami mającymi przełożenie na Wasze osiągi sportowe oraz lepszą sylwetkę. 

Wśród najważniejszych zastosowań aminokwasów egzogennych, ważnych dla sportowca, warto wymienić działanie antykataboliczne, czyli oszczędzające Wasze mięśnie. Jest to szczególnie ważne w okresach redukcji kalorii.  

Część z aminokwasów egzogennych potrafi działać również silnie anabolicznie, czyli pobudzać przyrost Waszych mięśni. W tym prym wiedzie leucyna, jeden z trzech aminokwasów rozgałęzionych. 

Istnieją również doniesienia naukowe postulujące kumulatywny wpływ aminokwasów egzogennych na redukcję tkanki tłuszczowej. Nawet jeśli wszystkie wykonane do tej pory badania (w tym zakresie) nie zawsze zgodne są z tym wnioskiem, to bezsprzeczne jest to, że wtedy, gdy odchudzacie się, musicie zadbać o odpowiednie spożycie aminokwasów egzogennych. 

Preparaty dla osób aktywnych - EAA 

Jak wspomniałem, jeśli Wasza dieta nie dostarcza ich w wystarczającej ilości, warto sięgnąć po gotowe preparaty przeznaczone dla sportowców, znajdziesz je pod skróconą nazwą "EAA" 

Na odpowiednim spożyciu aminokwasów egzogennych skorzystać mogą również sportowcy uprawiający dyscypliny wytrzymałościowe oraz sporty mieszane. Dzięki nim będą mogli oszczędzić swoje mięśnie podczas treningów i zawodów oraz potencjalnie zwiększyć swoje możliwości treningowe.