Cukier wraz z solą i niektórymi substancjami psychoaktywnymi często nazywany jest „białą śmiercią”. Znalezienie dobrego zamiennika dla słodkich kryształków jest jednak obecnie bardzo proste i tej przysłowiowej śmierci łatwo jest uniknąć. Odkryto już bowiem kilkadziesiąt związków i substancji, które bez obciążania organizmu kaloriami mogą zapewnić smak deserom, napojom i potrawom. Przykładem substancji słodzącej bez wątpienia zdrowszej od sacharozy jest m.in. erytrytol.
- Właściwości cukru
- Właściwości erytrytolu
- Erytrytol kontra cukier
Właściwości cukru
Cukier stołowy, czyli sacharoza, należy do dwucukrów (podobnie jak np. laktoza). Składa się z dwóch związków, a mianowicie glukozy i fruktozy (podobnie jak np. miód). Wyróżnia się jednak na tle zarówno laktozy, jak i miodu, tym, że poza słodyczą wykazuje szereg właściwości fizykochemicznych ułatwiających wykorzystanie w kulinariach. Dzięki tym właściwościom pod różnymi postaciami dodawany jest to napojów, potraw czy deserów. Nadaje lepkości i stabilizuje konsystencję, a także wpływa na tak zwany shelf-life (tzn. może wydłużać okres trwałości produktów, do których jest dodawany).
Właściwości cukru jednak nie ograniczają się do cech wyłącznie związanych z kulinariami. Cukier dostarcza bowiem do organizmu glukozę, która jest źródłem energii dla mózgu, mięśni czy układu odpornościowego. Może zapewnić zastrzyk energetyczny w chwilach zmęczenia (np. po aktywności fizycznej, pracy, nauce), jednak warto pamiętać, że zastrzyk ten jest chwilowy. Z reguły z sacharozy i innych cukrowców poleca się korzystać w przypadkach osób o wysokim poziomie aktywności fizycznej, co uzasadnia się skutecznością w odnawianiu glikogenu mięśniowego, czyli swoistego magazynu energii.
Właściwości erytrytolu
Erytrytol to substancja słodząca pochodzenia naturalnego, która ze względów ekonomicznych nie jest izolowana, a wytwarzana. Naturalnie znaleźć go można w owocach, warzywach, grzybach oraz produktach sfermentowanych. Należy on do grupy związków nazywanych poliolami, inaczej alkoholami wielowodorotlenowymi (obok np. ksylitolu, maltitolu). Są to pochodne węglowodanów, które ze względu na zmodyfikowaną budowę nie są w pełni wykorzystywane przez organizm do pozyskiwania energii.
Słodycz erytrytolu szacowana jest na około 60 – 80% słodyczy sacharozy, jednak w porównaniu do wielu zamienników cukru nie pozostawia on charakterystycznego posmaku w ustach. W odróżnieniu od reszty polioli erytrytol nazwać można bezkalorycznym, gdyż organizm wydala go w całości. Dzięki temu nie uczestniczy w generowaniu nadwyżki energetycznej oraz nie podnosi poziomu glukozy i insuliny. Polecany jest do słodzenia potraw każdemu, kto lubi słodki smak i spożywa za dużo słodyczy, a w szczególności osobom z otyłością i / lub cukrzycą typu 2.
Erytrytol kontra cukier
Cukier złą sławę zyskał przez to, że zaczęto go dodawać w coraz większych ilościach do coraz szerszej gamy produktów. Jest on podstawowym elementem przekąsek charakteryzujących się wysokim stopniem przetworzenia. Produkty te dostarczają dużo kalorii, jednak nie dają uczucia sytości, przez co stwarzają tendencję do przekraczania zapotrzebowania energetycznego oraz sprzyjają tyciu i zaburzeniom metabolicznym. Co więcej, cukier spożywany w nadmiarze szkodzi zębom, gdyż obniża pH jamy ustnej i zaburza równowagę bakteryjną.
Odpowiedzią na problemy stwarzane przez sacharozę są substancje słodzące nisko- lub bezkaloryczne, takie jak erytrytol. Bez grama zwątpienia można stwierdzić, że jest to związek zdrowszy od cukru. Pozostaje neutralny dla bilansu kalorycznego i gospodarki glukozowo-insulinowej, a także redukuje szkodliwą płytkę nazębną i odżywia cenne bakterie jelitowe.
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.