Ostropest plamisty jest rośliną cenioną za wyjątkowe właściwości, które przyciągają uwagę zarówno w tradycyjnych, jak i nowoczesnych naukach o zdrowiu. Szczególnie istotnym składnikiem ostropestu jest sylimaryna, która jest kompleksem związków o udowodnionych działaniach antyoksydacyjnych, przeciwzapalnych i hepatoprotekcyjnych, czyli chroniących wątrobę. Jego właściwości wykorzystać można zarówno w krótko- jak i długoterminowej perspektywie.
- Działanie biochemiczne ostropestu
- Ostropest a wątroba
- Przyjmowanie ostropestu
- Dieta przy stosowaniu sylimaryny
- O czym jeszcze warto pamiętać?
Działanie biochemiczne ostropestu
Sylimaryna z ostropestu (Silybum marianum) oddziałuje na wiele kluczowych receptorów i regulatorów wzrostu w komórkach, takich jak kinazy MAPK, mTOR, β-katenina i AKT, a także antyoksydantów, takich jak glutation, co w skrócie oznacza, że może wpływać na kontrolę procesów zapalnych, stresu oksydacyjnego i apoptozy, czyli śmierci komórek. Zjawiska te intensywnie badane są w kontekście starzenia się organizmu, a także prewencji i wspierania terapii schorzeń metabolicznych, takich jak zaburzenia cukrzycowe, miażdżycowe czy nowotworowe.
Ostropest a wątroba
Systematyczny przegląd badań na temat wpływu sylimaryny na zdrowie wątroby skupił się na jej zdolności do modulacji poziomów wybranych enzymów wątrobowych, które mogą świadczyć o zaburzeniach jej stanu. Badania te, obejmujące szerokie spektrum pacjentów, wskazały na potencjalne działanie hepatoprotekcyjne sylimaryny poprzez obniżanie poziomów tych enzymów (ALP, ALT i AST.). Zmienność wyników badań podkreśla jednak, że działanie sylimaryny na stan wątroby może zależeć od wielu czynników, w tym od towarzyszących chorób czy kompozycji diety i stylu życia.
Enzymy wątrobowe i ich rola diagnostyczna
Skrót
|
Rozwinięcie
|
Diagnostyka
|
ALT
|
Alaninowa aminotransferaza
|
Uszkodzenie wątroby, zapalenie wątroby, marskość wątroby
|
AST
|
Asparaginianowa aminotransferaza
|
Uszkodzenie wątroby, uszkodzenie serca, uszkodzenie mięśni
|
ALP
|
Alkalna fosfataza
|
Choroby wątroby, choroby kości, choroby żółciowe
|
Sylimaryna - wsparcie pracy wątroby
Dzięki temu, że sylimaryna wspiera pracę wątroby, ułatwiać może metabolizm cholesterolu i hamować patologiczne wzrosty jego poziomów we krwi. Interesującym obszarem badań jest zatem również potencjalnie korzystne działanie ostropestu plamistego w kontekście chorób sercowo-naczyniowych i uszkodzeń tkanek, w tym naczyń krwionośnych. Mechanizm wsparcia wątroby cenny może być również w kontekście cukrzycy, regulacji poziomu glukozy we krwi oraz zwalczania insulinooporności.
Przyjmowanie ostropestu
Podejście do dawkowania sylimaryny wymaga indywidualnej oceny i często konsultacji z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia. Standardowe dawki sylimaryny zawierają się zazwyczaj w przedziale od 140 mg do 420 mg na dzień. Często zaleca się rozłożenie dawki na dwie do trzech mniejszych porcji w ciągu dnia, aby zapewnić ciągłą ekspozycję organizmu na składnik aktywny.
Dawkowanie
Preparat |
Dawka dzienne |
Czas trwania suplementacji |
Sylimaryny |
140 mg do 420 (podzielona na 2-3 porcje) |
od kilku tygodni do kilku miesięcy |
Długość stosowania sylimaryny również może być różna. Niektóre programy terapeutyczne mogą trwać kilka tygodni, podczas gdy inne, szczególnie te dotyczące przewlekłych stanów, mogą wymagać dłuższego stosowania, nawet kilku miesięcy. Dotyczy to zarówno osób z patologicznymi zmianami w wątrobie, jak i sportowców, którzy osiągają bardzo wysokie wartości zapotrzebowania energetycznego i muszą spożywać bardzo duże ilości pożywienia.
Dieta przy stosowaniu sylimaryny
Przy zaburzeniach pracy wątroby oraz przy stosowaniu środków wspomagających jej działanie, jak sylimaryna, dieta odgrywa kluczową rolę. W takiej sytuacji ważne jest, aby dieta była odpowiednio zbilansowana i bogata w składniki odżywcze, jednocześnie uboga w przetworzone produkty i alkohol. Eliminacja alkoholu z codziennego spożycia jest jednym z najważniejszych kroków, jako że alkohol znacząco obciąża wątrobę i może przeszkadzać w jej regeneracji. Ponadto zaleca się ograniczenie spożycia tłuszczów trans, które znajdują się głównie w przetworzonej żywności i działają prozapalnie.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Odpowiednio wysokie spożycie błonnika, obecnego w warzywach, owocach, pełnoziarnistych produktach zbożowych i roślinach strączkowych, czy orzechach, jest również korzystne, ponieważ błonnik pomaga w regulacji poziomu cukru i cholesterolu we krwi oraz utrzymaniu zdrowia jelit i prawidłowego mikrobiomu, co pośrednio wspiera pracę wątroby. Dieta powinna również zawierać białko wysokiej jakości, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, co jest niezbędne dla regeneracji komórkowej, w tym komórek wątroby.
Źródła:
Calderon Martinez E, Herrera D, Mogan S, Hameed Z, Jangda AA, Khan TJ, Mroke P, Sajid S, Shah YR, Baig I. Impact of Silymarin Supplements on Liver Enzyme Levels: A Systematic Review. Cureus. 2023 Oct 24;15(10):e47608. doi: 10.7759/cureus.47608. PMID: 38021897; PMCID: PMC10667129.
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.