Obserwacje dotyczące właściwości zdrowotnych białka serwatkowego sięgają czasów starożytnych Greków. Zauważyli oni, że mleko kozie zawiera substancję, która przyspiesza gojenie się ran i łagodzi bóle stawów. Substancją tą później okazała się serwatka, która bogata jest w niezbędne aminokwasy.
![słodkiewicz, WPC, WPI]()
- Historia wykorzystania serwatki
- Różnice pomiędzy koncentratem a izolatem
- Wskazania do suplementacji
- Dawkowanie WPC i WPI
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele różnych preparatów zawierających skoncentrowane lub wyizolowane białka serwatkowe, a do najpopularniejszych zalicza się WPC i WPI, czyli koncentrat i izolat.
Historia wykorzystania serwatki
Pod koniec XIX wieku opublikowano pierwszą pracę naukową na temat białka serwatkowego, w której znalazł się dokładny opis składu chemicznego. W kolejnych latach naukowcy odkryli, że białko serwatki ma wiele korzystnych właściwości prozdrowotnych. Szczególnie doceniono to, że poprawia wzrost i rozwój mięśni, wzmacnia kości, a także korzystnie wpływa na ogólny stan odżywienia.
W drugiej połowie XX wieku zaczęto stosować białko serwatki w medycynie, w celu wsparcia leczenia pacjentów z chorobami, takimi jak otyłość, cukrzyca, choroby serca i osteoporoza.
Różnice pomiędzy koncentratem a izolatem
Izolat i koncentrat białek serwatki to dwa popularne suplementy białkowe, które różnią się stopniem przetworzenia i zawartością białka.
Koncentrat białek serwatki (WPC) jest wytwarzany poprzez usuwanie wody oraz części tłuszczu i laktozy z serwatki. Zazwyczaj zawiera około 70-80% białka, a także małe ilości tłuszczu i węglowodanów czy składników mineralnych i witamin.
Izolat białek serwatki (WPI)jest bardziej oczyszczony z tłuszczu i węglowodanów i ma sporo wyższą zawartość białka (zazwyczaj około 85%). Proces wytwarzania izolatu jest bardziej skomplikowany i obejmuje dalszą obróbkę koncentratu, taką jak ultrafiltracja lub mikrofiltracja, aby usunąć większość pozostałych składników niebędących białkami serwatkowymi. W związku z tym izolaty są nieco droższe niż koncentraty.
Wskazania do suplementacji
![mężczyzna z odżywką białkową]()
WPC i WPI to produkty, które mogą ułatwić bilansowanie diety, kiedy ma się za mało białka w codziennych jadłospisach.
Izolat białek serwatki zazwyczaj jest polecany osobom, które chcą maksymalnie zwiększyć zawartość białka w diecie, jednocześnie minimalizując spożycie tłuszczu i laktozy. Jest to szczególnie ważne dla sportowców, szczególnie dyscyplin siłowych, ponieważ w czasie treningów mięśnie są poddawane stresowi i wymagają intensywnej regeneracji.
Koncentrat białek serwatki jest bardziej uniwersalny i może być stosowany przez osoby o różnych potrzebach żywieniowych. Zawiera nieco więcej tłuszczu i laktozy niż izolat, ale nadal ma wysoką zawartość białka i może pomóc w zwiększeniu masy mięśniowej i poprawie regeneracji mięśni po treningu. Ponadto koncentrat białek serwatki może zawierać większą ilość składników odżywczych, takich jak składniki mineralne i witaminy, co może mieć korzystny wpływ na zdrowie ogólne.
Dawkowanie WPC i WPI
U sportowców, którzy chcą zwiększyć masę i siłę mięśniową i poprawić regenerację po treningu, stosuje się zazwyczaj około 2 gramów białka na kilogram masy ciała dziennie. Dla optymalnego wykorzystania tych białek przez organizm zaleca się je dostarczać w regularnych odstępach czasowych, w 4 – 5 porcjach w ciągu dnia. Oznacza to spożywanie od 30 do 40 g izolatu lub koncentratu białka serwatkowego na posiłek, np. po treningu.
Osoby z wysokim poziomem aktywności bez obaw sięgać mogą po WPC lub WPI dwa razy dziennie. Jeszcze wyższe są zalecenia dla osób, które dążą do utraty masy ciała. Warto wiedzieć, że białko sprzyja kontroli apetytu, co może ułatwić trzymanie się dietetycznych wytycznych.
Źródła:
A Castro, L. H., S de Araújo, F. H., M Olimpio, M. Y., B de B Primo, R., T Pereira, T., F Lopes, L. A., B S de M Trindade, E., Fernandes, R., & A Oesterreich, S. (2019). Comparative Meta-Analysis of the Effect of Concentrated, Hydrolyzed, and Isolated Whey Protein Supplementation on Body Composition of Physical Activity Practitioners. Nutrients, 11(9), 2047. https://doi.org/10.3390/nu11092047
Badely, M., Sepandi, M., Samadi, M., Parastouei, K., & Taghdir, M. (2019). The effect of whey protein on the components of metabolic syndrome in overweight and obese individuals; a systematic review and meta-analysis. Diabetes & metabolic syndrome, 13(6), 3121–3131. https://doi.org/10.1016/j.dsx.2019.11.001
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.