Kwas kaprylowy – jak działa i na co pomaga?

Kwas kaprylowy, znany również jako kwas oktanowy, jest nasyconym kwasem tłuszczowym, który charakteryzuje się łańcuchem węglowym składającym się z ośmiu atomów węgla. Jego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa "capra", co oznacza kozę. Powodem tej nazwy jest fakt, że kwas kaprylowy po raz pierwszy został zidentyfikowany w tłuszczach mleka koziego. Mimo to ten kwas tłuszczowy występuje naturalnie w źródłach spożywczych zarówno roślinnych, jak i zwierzęcych.

1. Właściwości kwasu kaprylowego
2. Źródła kwasu kaprylowego
3. Działanie kwasu kaprylowego
4. Dawkowanie kwasu kaprylowego

Właściwości kwasu kaprylowego

Historia odkrycia kwasu kaprylowego sięga połowy XIX wieku. Związek ten w formie wyizolowanej jest bezbarwną, oleistą cieczą. Bezbarwność i oleistość sprawiają, że jest on łatwy do mieszania z innymi olejami i lipidami. Kwas kaprylowy posiada charakterystyczny, dla wielu osób nieprzyjemny zapach, który jest dość intensywny. Ma stosunkowo niską temperaturę topnienia, wynoszącą około 16,5°C, co oznacza, że staje się stały w chłodniejszych temperaturach.

Zastosowanie 

W przemyśle spożywczym jest używany jako środek konserwujący i przeciwbakteryjny, chroniąc produkty przed psuciem się i zanieczyszczeniem mikrobiologicznym. W farmacji kwas kaprylowy jest wykorzystywany jako nośnik dla leków o niskiej rozpuszczalności w wodzie, co umożliwia tworzenie stabilnych emulsji i mikroemulsji zwiększających biodostępność leków.

Źródła kwasu kaprylowego

Jednym z najbogatszych źródeł tego kwasu tłuszczowego jest olej kokosowy, który zawiera znaczące ilości średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Olej kokosowy jest szeroko stosowany w kuchni, kosmetyce i jako suplement diety. Innym ważnym źródłem kwasu kaprylowego jest olej palmowy. Ten olej, podobnie jak olej kokosowy, jest bogaty w średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe i jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle spożywczym, zwłaszcza w produkcji margaryn, olejów kuchennych, jak i wielu produktów przetworzonych​.

Kwas kaprylowy można również znaleźć w maśle oraz tłuszczu krowim. Chociaż jego zawartość w tych produktach jest niższa w porównaniu do olejów kokosowego i palmowego, produkty te nadal stanowią istotne źródło tego kwasu tłuszczowego w diecie​. Ponadto kwas kaprylowy występuje w mleku ludzkim, co oznacza, że jest naturalnie obecny w diecie niemowląt karmionych piersią, wspomagając ich zdrowie układu pokarmowego i odpornościowego.

Podział kwasów tłuszczowych.

Działanie kwasu kaprylowego

Jednym z głównych zastosowań kwasu kaprylowego jest wykorzystanie jego działania przeciwgrzybiczego i przeciwdrobnoustrojowego. Badania wykazały, że kwas kaprylowy może zwalczać przerost drożdży Candida albicans w przewodzie pokarmowym. Jego działanie prawdopodobnie polega na penetracji błon komórkowych komórek grzyba, powodując ich rozpad i wydalanie.

Alternatywa leków przeciwgrzybiczych

Dzięki swoim właściwościom może być używany jako alternatywa dla niektórych leków przeciwgrzybiczych, z mniejszym ryzykiem skutków ubocznych​. Wymaga to jednak konsultacji specjalistycznej.

Właściwości przeciwzapalne

Ponadto wczesne eksperymenty wskazują na potencjał kwasu kaprylowego pod kątem właściwości przeciwzapalnych. Badania na myszach wykazały, że suplementacja kwasem kaprylowym może obniżać poziom stanów zapalnych w organizmie, co może przyczyniać się np. do zmniejszenia objawów zapalnych chorób jelit, takich jak choroba Crohna​. Jako średniołańcuchowy kwas tłuszczowy kwas kaprylowy jest łatwo przyswajany przez organizm i może dostarczać energię bez obciążania przewodu pokarmowego.

Dawkowanie kwasu kaprylowego

Typowe dawkowanie kwasu kaprylowego w suplementacji dla zdrowia przewodu pokarmowego zazwyczaj wynosi od 500 do 1000 mg do trzech razy dziennie. Wiele suplementów dostępnych na rynku oferuje kapsułki zawierające do 600 mg, co ułatwia podział dziennej dawki na kilka porcji.

Sugerowane dawkowanie

Z czym łączyć kwas kaprylowy?

Suplementacja kwasem kaprylowym może być skutecznie wspierana przez kilka innych suplementów, które wzmacniają jego działanie przeciwdrobnoustrojowe i wspomagają zdrowie jelit. Probiotyki są jednym z najważniejszych dodatków, ponieważ pomagają utrzymać zdrową mikrobiotę jelitową, która jest podstawową warstwą ochronną. Dużą uwagę zwraca się również na ekstrakty pochodzenia roślinnego, np. z czosnku, czy oregano.

Źródła:

• Chapman-Lopez, T. J., & Koh, Y. (2022). The Effects of Medium-Chain Triglyceride Oil Supplementation on Endurance Performance and Substrate Utilization in Healthy Populations: A Systematic Review. Journal of obesity & metabolic syndrome, 31(3), 217–229. https://doi.org/10.7570/jomes22028
• Omura, Y., O'Young, B., Jones, M., Pallos, A., Duvvi, H., & Shimotsuura, Y. (2011). Caprylic acid in the effective treatment of intractable medical problems of frequent urination, incontinence, chronic upper respiratory infection, root canalled tooth infection, ALS, etc., caused by asbestos & mixed infections of Candida albicans, Helicobacter pylori & cytomegalovirus with or without other microorganisms & mercury. Acupuncture & electro-therapeutics research, 36(1-2), 19–64. https://doi.org/10.3727/036012911803860886
• Bae, Y. S., & Rhee, M. S. (2019). Short-Term Antifungal Treatments of Caprylic Acid with Carvacrol or Thymol Induce Synergistic 6-Log Reduction of Pathogenic Candida albicans by Cell Membrane Disruption and Efflux Pump Inhibition. Cellular physiology and biochemistry : international journal of experimental cellular physiology, biochemistry, and pharmacology, 53(2), 285–300. https://doi.org/10.33594/000000139
• Norgren, J., Sindi, S., Sandebring-Matton, A., Kåreholt, I., Daniilidou, M., Akenine, U., Nordin, K., Rosenborg, S., Ngandu, T., & Kivipelto, M. (2020). Ketosis After Intake of Coconut Oil and Caprylic Acid-With and Without Glucose: A Cross-Over Study in Healthy Older Adults. Frontiers in nutrition, 7, 40. https://doi.org/10.3389/fnut.2020.00040