Lecytyny to grupa związków o charakterze tłuszczowym i dosyć powszechnym występowaniu w produktach spożywczych. Nie tylko występują one tam naturalnie, ale również ze względu na cenne właściwości kulinarne stosowane są w procesach technologicznych jako dodatek do produkowanej żywności. Popularne stały się również ze względu na pewne właściwości zdrowotne.
- Czym jest lecytyna?
- Jakie właściwości ma lecytyna?
- Czy lecytyna poprawia pamięć i skupienie?
Czym jest lecytyna?
Chociaż lecytyn rozpoznano kilka rodzajów i mogą pochodzić z różnych źródeł spożywczych, to ich nazwa wywodzi się od żółtek jaj kurzych (z języka greckiego lekithos). Związek opisany po raz pierwszy został w połowie XIX wieku, kiedy to zaobserwowano, że umożliwia on mieszanie się olejów z wodą. Poza jajami występuje on w soi, która jest głównym źródłem tego związku do celów produkcyjnych. Pewne ilości lecytyny zidentyfikowano również w ziarnach zbóż, jednak nie wykorzystuje się ich na tak szeroką skalę.
Substancja ta budowana jest przez różne związki o podobnym charakterze, ale w różnych proporcjach. W skład tych związków wchodzą fosfolipidy, takie jak fosfatydylocholina, fosfatydyloetanoloamina, fasfatydyloinozytol, kwas fosfatydowy, czy fosfatydyloseryna, ale również kwasy tłuszczowe, gliceryna, czy trójglicerydy.
Jakie właściwości ma lecytyna?
W dużej mierze na właściwości lecytyny wpływa jej pochodzenie oraz dokładna kompozycja fosfolipidowa. W kontekście technologii żywności aspekty te mają znaczenie z punktu widzenia działania emulgującego, gdyż niektóre związki z tej grupy sprzyjają rozpuszczaniu oleju w wodzie, natomiast inne pozwalają na sprawniejsze mieszanie wody dodawanej do oleju.
Produkcja żywności to nie jedyna dziedzina, w której lecytyny zaznaczają swoją rolę - wykazują one również pewne działania wobec zdrowia człowieka. Fosfolipidy, które budują tę substancję, wchodzą w skład komórek układu nerwowego i mają duże znaczenie dla utworzenia „konsystencji” mózgu. Pomagają zachować funkcjonalność tego systemu na etapach zarówno rozwoju, jak i starzenia się.
Czy lecytyna poprawia pamięć i skupienie?
Lipidy zawarte w lecytynie odgrywają dużą rolę w kontekście kształtowania i utrzymywania funkcji poznawczych mózgu na każdym etapie życia. Ich rola w procesach neurogenezy, czy też neurodegeneracji nie pozostaje bez wpływu na m.in. pamięć czy koncentrację uwagi. Istnieją przesłanki mówiące o tym, że m.in. fosfatydylocholina, czy fosfatydyloseryna pobudzać mogą rozwój synaps (struktur łączących komórki w obrębie układu nerwowego), a umacnianie tychże połączeń usprawnia procesy zapamiętywania.
Ponadto lecytyna wykazuje potencjał w obniżaniu poziomu hormonów związanych ze stresem, a to pośrednio związane jest z utrzymaniem skupienia podczas aktywności umysłowej. Warto zaznaczyć, że działanie omawianej substancji w mózgu w pewnym stopniu zależne jest od podaży niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodzin omega-3 i omega-6. Dlatego też na efektywność stosowania dodatkowych porcji lecytyny w ciągu dnia wpływ ma dotychczasowa dieta i higiena stylu życia, a także ogólny stan zdrowia, czy też wiek.
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.