Przytulia czepna na co pomaga?

Przytulia czepna (Galium aparine), znana również jako marzanka, czepczyca, czy lepiadło, jest rośliną o szerokim zasięgu występowania, obejmującym Europę, Azję i Amerykę Północną. Preferuje wilgotne środowiska, takie jak brzegi rzek, łąki, lasy oraz pola uprawne. Jest łatwo rozpoznawalna dzięki cienkim, haczykowatym łodygom, które umożliwiają jej wspinanie się po innych roślinach. Kuliste owoce przytulii, pokryte haczykowatymi włoskami, ułatwiają rozsiewanie nasion, co przyczynia się do jej szerokiego rozprzestrzenienia.

1. Medycyna tradycyjna
2. Właściwości i zastosowanie 
3. Spożywanie przytulii
4. Dlaczego suplementy?
5. Nadmiar wody podskórnej i detoks
6. Motywacje do detoksykacji
7. Wątroba i nerki

Medycyna tradycyjna

Historia zastosowania przytulii czepnej w fitoterapii jest długa. Wiele informacji na jej temat pochodzi z okresu sprzed 2 tysięcy lat, z basenu Morza Śródziemnego. Współczesne badania potwierdzają niektóre historyczne przesłanki odnośnie działania przytulii. Zaobserwowano bowiem, że przytulia czepna zawiera liczne substancje bioaktywne, takie jak irydoidy, kwasy organiczne (galusowy i kawowy), flawonoidy oraz saponiny.

Właściwości i zastosowanie 

Irydoidy, takie jak asperulozyd, w badaniach laboratoryjnych wykazały właściwości przeciwzapalne. Kwasy organiczne zawarte w przytulii działają jako silne przeciwutleniacze, chroniąc komórki przed uszkodzeniami. Flawonoidy są nieco szerzej rozpowszechnione w przyrodzie (cebula, jagody, herbata). One również cenione są za właściwości antyoksydacyjne, co czyni je cennymi w prewencji i wspieraniu terapii różnych chorób cywilizacyjnych.

Kolejna grupa związków, saponiny, również są szeroko rozpowszechnione (lukrecja, soja, mydlnica lekarska), wykazują działanie moczopędne poprzez zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych dla płynów, co wspomagać może między innymi redukcję obrzęków.

Spożywanie przytulii

Dzięki swoim wszechstronnym właściwościom przytulia czepna może wspierać zdrowie na wielu płaszczyznach. Może być stosowana w różnych formach, takich jak napar, ekstrakt, sok ze świeżych roślin, nalewka oraz suplementy diety.

Dlaczego suplementy?

Dostarczanie odpowiednio wysokich dawek substancji aktywnych oraz utrzymanie stałego poziomu dawkowania możliwe jest głównie dzięki ekstraktom w suplementach. Typowe dawkowanie naparu obejmuje 1-2 łyżeczki suszonego ziela na szklankę wrzącej wody, parzone przez kilkanaście minut. Suplementy diety zazwyczaj zawierają dawki do 500 mg na porcję.

Nadmiar wody podskórnej i detoks

Zioła moczopędne, w tym przytulia czepna, są szczególnie cenione za zdolność redukcji nadmiaru płynów w organizmie, co pomaga w łagodzeniu obrzęków oraz uczucia ciężkości. Mogą one także wspierać prewencję łagodnych form nadciśnienia tętniczego i infekcji dróg moczowych, jednak najlepiej je wtedy stosować po konsultacji ze specjalistą.

Zioła o działaniu podobnym do przytulii

Motywacje do detoksykacji

Preparaty ułatwiające wydalanie toksyn i nadmiaru płynów przez nerki (przytulia, pokrzywa, mniszek), jak i toksyn oraz innych metabolitów przez wątrobę (karczoch, kurkuma) są obecnie pożądane z wielu istotnych powodów. Współczesny styl życia i rosnące zanieczyszczenie środowiska narażają organizm na codzienny kontakt z licznymi toksynami, takimi jak metale ciężkie, pestycydy, czy szkodliwe substancje chemiczne. Te szkodliwe związki mogą gromadzić się w ciele, obciążając naturalne mechanizmy detoksykacyjne, głównie wątrobę i nerki.

Wątroba i nerki

Wątroba odgrywa kluczową rolę w przekształcaniu toksyn w mniej szkodliwe substancje, które następnie są wydalane z moczem lub kałem. Wspieranie wątroby za pomocą preparatów detoksykacyjnych jest szczególnie istotne dla osób prowadzących stresujący tryb życia, spożywających duże ilości alkoholu lub spożywających „szybką” dietę opartą o produkty przetworzone.

Nerki, z kolei, są odpowiedzialne za usuwanie nadmiaru płynów i zbędnych produktów przemiany materii z organizmu, co pomaga w regulacji ciśnienia krwi i zapobieganiu obrzękom, co jest szczególnie ważne w kontekście współczesnej diety bogatej w sól i cukry, które mogą prowadzić do retencji płynów.

Źródła:

• Goodman A. M. (2005). Mechanical adaptations of cleavers (Galium aparine). Annals of botany, 95(3), 475–480. https://doi.org/10.1093/aob/mci038
• Ilina, T., Skowrońska, W., Kashpur, N., Granica, S., Bazylko, A., Kovalyova, A., Goryacha, O., & Koshovyi, O. (2020). Immunomodulatory Activity and Phytochemical Profile of Infusions from Cleavers Herb. Molecules (Basel, Switzerland), 25(16), 3721. https://doi.org/10.3390/molecules25163721