Kreatyna jest suplementem tak efektywnym i wszechstronnym, że wśród wielu osób nieznających podstaw dietetyki budzi nieufność w kontekście potencjalnych skutków ubocznych. Współczesna literatura naukowa wskazuje jednak wyraźnie, że osoby zdrowe i aktywne fizycznie nie mają się czego obawiać. Co więcej, odkrywa się obecnie korzyści ze stosowania kreatyny m.in. w kontekście zdrowia neurologicznego.
Dlaczego kreatyna jest efektywna?
Kreatyna to związek składający się z aminokwasów, który zaangażowany jest w procesy zaopatrywania mięśnie w energię. Organizm rozkładając fosfokreatynę, uczestniczy w wytwarzaniu i resyntezie ATP (adenozynotrójfosforanu), czyli podstawowej jednostki energetycznej. Szacuje się, że około 1 g kreatyny organizm wytwarza sam, natomiast kolejny 1 g dostarczany jest dzięki konsumpcji mięs i ryb.
Osoby aktywne fizycznie w ujęciu rekreacyjnym potrzebują z reguły 3 – 5 g kreatyny dziennie, aby optymalnie wykorzystać jej właściwości poprawiające wydolność. Z tego powodu suplementacja diety kreatyną stanowi często pierwszy wybór, jeśli chodzi o wsparcie starań o lepsze wyniki sportowe. Dzięki stosowaniu tego związku pod postacią proszku lub kapsułek / tabletek systemy energetyczne związane z pracą mięśni stają się bardziej wydajne, ponieważ wydłużają korzystanie z zasobów fosfokreatyny, zanim dojdzie do zużywania glikogenu mięśniowego. Przełożyć się to może zarówno na siłę, jak i wytrzymałość mięśni.
Kreatyna a nerki
Kreatyna jest związkiem, z którego na drodze przemian metabolicznych powstaje kreatynina. Stąd też spożywanie jej w ilościach większych niż jest w stanie zapewnić standardowa dieta, może doprowadzić do zwiększonego wydalania kreatyniny z moczem. Poziom kreatyniny i wskaźnika filtracji kłębuszkowej jest jednym z markerów chorób nerek, jednak nie obserwuje się niekorzystnych efektów stosowania kreatyny wobec stanu zdrowia nerek u osób bez chorób, stosujących kreatynę dla regeneracji powysiłkowej i poprawy wyników sportowych. Nie poleca się jej jednak stosować osobom z obecnymi chorobami nerek, a także tym, u których stwierdzono podwyższone ryzyko ich wystąpienia, aby nie obciążać ich dodatkową pracą i aby nie zaburzać wyników badań diagnostycznych.
Kreatyna a wątroba
Największe zasoby kreatyny znajdują się w mięśniach szkieletowych, jednak wytwarzana jest ona w wątrobie. W badaniach kreatyny przeprowadzonych z udziałem zdrowych i aktywnych fizycznie ludzi i w dawkach powszechnie polecanych do wspierania regeneracji powysiłkowej nie zaobserwowano negatywnego wpływu na zdrowie tego narządu.
Co prawda, podawanie jej z zewnątrz pod postacią suplementu może doprowadzić do zmian w aktywności niektórych enzymów charakterystycznych dla wątroby, jednak zmiany te mogą być wręcz pożądane z punktu widzenia zdrowia. Otóż istnieją przesłanki sugerujące, że kreatyna sprzyja hamowaniu akumulacji tłuszczu w wątrobie, co ma znaczenie w prewencji choroby stłuszczeniowej wątroby. Choroba ta, jeśli nie zostanie wcześnie zdiagnozowana, może przyczynić się do zwłóknienia i poważniejszych konsekwencji o objawach ogólnoustrojowych.
