Czym jest komosa ryżowa? Właściwości i wartości odżywcze

Quinoa (łac. Chenopodium quinoa Willd.), czyli komosa ryżowa jest pseudozbożem wywodzących się z południowych rejonów Andów w Ameryce Południowej. Należy do jednych z najstarszych upraw wykorzystywanych przez ludzi na kontynencie amerykańskim. Archeolodzy, przeprowadzający wykopaliska w Chile, znaleźli ślady uprawiania komosy ryżowej na stanowiskach datowanych na około 3000 lat przed naszą erą.

1. Co jest cennego w komosie ryżowej? 
2. Ekdysteron 

Wydaje się, że jeszcze szybciej z dobrodziejstw quinoa korzystali starożytni mieszkańcy Peru, gdyż znaleziono tam komosę ryżową datowaną na 5000 lat przed naszą erą! 

Była powszechnie uprawiana zarówno w Kolumbii, Ekwadorze, Peru, Boliwii, jak i Chile. 

Tak działo się aż do przybycia Europejczyków, kiedy to została wyparta przez przywiezione z Europy zboża takie jak pszenica czy jęczmień. W tych czasach została sklasyfikowana jako żywność dla biedniejszej części społeczeństwa. 

Jakże się mylili!

Co jest cennego w komosie ryżowej? 

Białka

Już starożytni cenili quinoa za wysoką zawartość oraz wysoką jakość białek zawartych w niej. Zawartość białka w nasionach komosy ryżowej waha się między 8% a 22%, czyli jest jej (przeciętnie) więcej, niż w innych zbożach np. ryżu, pszenicy i jęczmieniu. Komosa ryżowa nie może się jednak równać, pod względem zawartości białek, z roślinami strączkowymi. 

Co jednak ciekawe i warte podkreślenia proteiny zawarte w quinoa są zbliżone kompozycją do kazeiny, czyli dominującej frakcji białek mleka. 

Istnieje również odmiana komosy ryżowej - Amarilla de Marangani, która nie posiada żadnego aminokwasu ograniczającego. A jak wiemy, jest to częsty problem roślinnych źródeł białka… Ta informacja może być szczególnie cenna dla wegetarian,

Tłuszcze

Zawarte w quinoa kwasy tłuszczowe to głównie kwasy omega-6, w tym kwas linolowy, który stanowi ponad 50% wszystkich kwasów tłuszczowych. Nie używałbym jednak komosy ryżowej jako swojego głównego źródła tłuszczu w diecie. 

Błonnik

Komosa ryżowa jest natomiast cennym źródłem błonnika, którego spożywanie znane jest z możliwego pozytywnego wpływu na nasz organizm. Naukowcy często wiążą odpowiednie spożycie błonnika ze zdolnością do obniżania poziomu cholesterolu, czy wspomaganiem procesów trawiennych. Każdy, kto analizuje dietę przeciętnego Europejczyka, może bardzo często zaobserwować znaczące niedobory spożycia błonnika. 

W takim przypadku komosa ryżowa sprawdzi się znakomicie.

Minerały i witaminy 

Quinoa jest dobrym źródłem minerałów. Zawiera więcej wapnia, magnezu, żelaza i cynku niż inne zboża.  

Szczególnie panie, powinny zwrócić na bardzo wysoką zawartość żelaza. 

Komosa ryżowa stanowi również wartościowe źródło następujących witamin: tiamina (B1), ryboflawina (B2), niacyna (B3), witamina C, tokoferol i beta-karoten.

Ekdysteron 

Całkiem niedawno świat sportów sylwetkowych obiegła sensacyjna nowina, oparta o najświeższe badania naukowe, o wpływie ekdysteronów na rozwój muskulatury. Co prawda wiele lat temu było o nich głośno w tym aspekcie, jednak zachęcające wyniki najnowszych eksperymentów, ponownie rozbudziły zainteresowanie tym składnikiem pokarmowym.  

Nie wspominam o nim, jednak tutaj nie bez przyczyny. Okazuje się bowiem, że nie tylko popularny szpinak, ale i komosa ryżowa jest ich bogatym źródłem! Już w 50 g komosy ryżowej (czyli około pół szklanki) może znajdować się aż 18,25 mg b-ekdysteronu! Widzimy więc, że i pakerzy mogą z powodzeniem włączyć komosę ryżową do swojej diety.