Nie wszystkie aminokwasy wykazują typowo budulcowe funkcje w organizmie. Niektóre z nich mają znaczenie regulacyjne, gdyż biorą udział w różnych przemianach biochemicznych, które wielokierunkowo wpływają na organizm i samopoczucie. Dobrym na to przykładem jest l-karnityna, która ma duża znaczenie w metabolizmie substancji odżywczych, ale też prawidłowej pracy mięśni oraz mózgu.
- L-karnityna a redukcja wagi
- Kwestia zatrzymania wody w organizmie
- Kiedy poleca się l-karnitynę?
- Karnityna dla wegan
- Karnityna w diecie i dawkowanie suplementów
- Czy warto stosować l-karnitynę?
L-karnityna a redukcja wagi
L-karnityna ze względu na udział w przetwarzaniu pokarmu w energię często traktowana jest jako substancja ułatwiająca redukcję masy ciała. Mechanizm działania l-karnityny w procesie odchudzania polega na transportowaniu długołańcuchowych kwasów tłuszczowych z tłuszczu w ciele do mitochondriów (struktur energetycznych komórek), gdzie są one utleniane w procesie beta-oksydacji i przekształcane w energię.
Kwestia zatrzymania wody w organizmie
Nie ma żadnych przesłanek mówiących o tym, że L-karnityna wywołuje retencję, czyli zatrzymywanie wody w organizmie. Jest to substancja o charakterze białkowym, która spożywana jest w ilościach, które nie mogą wpłynąć na zawartość wody w tkankach.
Kiedy poleca się l-karnitynę?
Poza suplementacją ukierunkowaną na utratę masy ciała karnitynę stosuje się również w innych przypadkach. Poziom l-karnityny w organizmie ulega naturalnemu spadkowi wraz z wiekiem. Może to wynikać z nie tylko z procesu starzenia się organizmu, ale także z niezdrowego stylu życia, związanego z brakiem aktywności fizycznej, niewłaściwą dietą czy chorobami przewlekłymi.
Suplementacja może w tych przypadkach wspomóc utrzymywanie wydolności, a także jej odzyskiwanie. W przypadku występowania chorób przewlekłych i stosowania leków włączenie l-karnityny do diety powinno skonsultować się z lekarzem.
Karnityna dla wegan
Również weganie mogą potrzebować większej ilości l-karnityny w diecie, ponieważ jedząc wyłącznie rośliny, nie dostarczają tego związku do organizmu. L-karnityna występuje przede wszystkim w mięsie, rybach i produktach mlecznych.
Karnityna w diecie i dawkowanie suplementów
Zawartość l-karnityny w diecie zależy od rodzaju i jakości spożywanych produktów. W przeciętnej diecie uwzględniającej mięso i ryby dziennie dostarcza się do organizmu około 100 - 300 mg. Warto jednak wiedzieć, że podczas intensywnego smażenia tych produktów część substancji białkowych ulega degradacji, więc powinno się je gotować w wodzie lub na parze.
Często napoje energetyczne i izotoniczne są wzbogacane o l-karnitynę, co może zwiększać poziom jej spożycia w diecie, jednak nie są to duże dawki. W przypadku wegetarian i wegan organizm musi zużywać inne aminokwasy, a dodatkowo witaminę C, aby wytworzyć potrzebną do przemian biochemicznych ilość l-karnityny.
Czy warto stosować l-karnitynę?
Wśród osób aktywnych fizycznie i dążących do utraty masy ciała najczęściej stosowane dawki suplementów zawierających l-karnitynę to 500-2000 mg dziennie, z reguły jest to forma winianiu lub acetylo-l-karnityny. Warto pomyśleć o suplementacji, zanim doprowadzi się do długotrwałego niedoboru. Może on bowiem prowadzić do różnych zaburzeń metabolicznych, czy osłabienia mięśni, a także problemów z sercem.
W przypadkach niedoboru związanego z różnymi zaburzeniami genetycznymi dojść może kardiomiopatii, która jest poważnym uszkodzeniem mięśnia sercowego. Ponadto niedobór l-karnityny może wpłynąć na rozwój i funkcjonowanie mózgu, co może prowadzić do zaburzeń neurologicznych, takich jak spowolnienie funkcji poznawczych i depresja.
Źródła:
Liu T, Deng K, Xue Y, Yang R, Yang R, Gong Z and Tang M (2022) Carnitine and Depression. Front. Nutr. 9:853058. doi: 10.3389/fnut.2022.853058
Grünert, S.C., Tucci, S., Schumann, A. et al. Primary carnitine deficiency – diagnosis after heart transplantation: better late than never!. Orphanet J Rare Dis 15, 87 (2020). https://doi.org/10.1186/s13023-020-01371-2
Zawarte treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny. Starannie dbamy o ich merytoryczną poprawność. Niemniej jednak, nie mają one na celu zastępować indywidualnej porady u specjalisty, dostosowanej do konkretnej sytuacji czytelnika.